Η ιστορία της Μητροπόλεως Ρόδου
Το όνομα της Ρόδου αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (Πράξ. κα΄, 1), στην επιστροφή του Παύλου στα Ιεροσόλυμα, κατά την γ΄ αποστολική περιοδεία. Ο Παύλος θεωρείται ως ο ιδρυτής της κατά Ρόδον Εκκλησίας, ενώ κατά την παράδοση στη Ρόδο κήρυξε και θαυματούργησε ο συνέκδημος του Αποστόλου των Εθνών Απόστολος Σίλας.
Πότε έγινε Επισκοπή η Ρόδος δεν είναι γνωστό. Σύμφωνα με την παράδοση αναφέρεται πρώτος Επίσκοπος τον α΄ αιώνα ο Πρόχορος. Κατά τον β΄ αιώνα αναφέρεται ο Επίσκοπος Ευφράνωρ και κατά το β΄ μισό του γ΄ αιώνα, στο μαρτύριο των Αγίων Μαρτύρων Κλήμεντος και Αγαθαγγέλου, ο Επίσκοπος Φωτεινός. Στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο πήρε μέρος ο Επίσκοπος Ευφρόσυνος.
Στην εκκλησιαστική γεωγραφία η Επισκοπή Ρόδου περί τα τέλη του δ΄ και τις αρχές του ε΄ αιώνα προήχθη σε Μητρόπολη, διότι στην αρχαιότερη γνωστή “τάξιν πρωτοκαθεδρίας” αναγράφεται ως 26η μεταξύ των Μητροπόλεων του Θρόνου.
Την περίοδο μέχρι της καταλήψεως της Ρόδου από τους Ιωαννίτες Ιππότες η Μητρόπολη Ρόδου ακμάζει. Στις Οικουμενικές Συνόδους μετέχουν οι Επίσκοποι: Ελλάνικος ή Ελλανόδικος στην Γ΄, Θεοδόσιος στην Ε΄, Ισίδωρος στην ΣΤ΄ και Λέων στην Ζ΄.
Κατά την περίοδο της Ιπποτοκρατίας η Μητρόπολη Ρόδου εισέρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο. Ο Μητροπολίτης Ρόδου εκδιώκεται και στη θέση του εγκαθίσταται Λατίνος Αρχιεπίσκοπος.
Μικρή αλλαγή της καταστάσεως επήλθε κατά τα μέσα του ιε’ αιώνα εξαιτίας της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως και της απειλής τουρκικής επιδρομής. Επέτρεψαν μάλιστα οι Λατίνοι και την εγκατάσταση Ορθοδόξου Μητροπολίτη.
Το 1522 η Ρόδος κατελήφθη από τους Τούρκους. Πρώτος Μητροπολίτης εγκαταστάθηκε ο Ευθύμιος, ο οποίος αργότερα απαγχονίστηκε ως πρωταίτιος επαναστατικού κινήματος.
Το 1912 η Ρόδος, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα περιήλθαν στην κατοχή των Ιταλών.
Μετά την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου η Μητρόπολη Ρόδου εισήλθε στη σύγχρονη περίοδο της ιστορίας της. Το 2004 αποσπάστηκαν από αυτή τα νησιά Σύμη, Χάλκη, Τήλος και Καστελλόριζο, τα οποία συγκρότησαν την Μητρόπολη Σύμης, ενώ η Νίσυρος προσαρτήθηκε στη Μητρόπολη Κώου.
Η Ιερά Μητρόπολη διαθέτει αξιοσημείωτη εμπειρία, δεκαετίας και πλέον, στη διαφύλαξη και συντήρηση κινητών και ακίνητων μνημείων και στην ίδρυση ενός δικτύου διαχείρισης, το οποίο στην πλήρη του ανάπτυξη περιλαμβάνει δώδεκα μουσεία και επτά σημαντικά επισκέψιμα μνημεία, διεσπαρμένα σε όλο το νησί.
Παράλληλα, στο Μορφωτικό Ίδρυμα της Μητροπόλεως λειτουργεί Τμήμα Μουσείων. Στόχος της Μητροπόλεως και του Τμήματος Μουσείων ειδικότερα, είναι η διαχείριση και χάραξη στρατηγικής για τη διατήρηση, προβολή και ανάπτυξη του πολιτισμικού αποθέματος που ανήκει στην εκκλησία, εντός των διοικητικών ορίων της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου.
Διαδικτυακός τόπος Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου: https://www.imr.gr/
